Bana tırnağını göster sana hastalığını söyleyeyim. Tırnaklar keratin adı verilen sert bir koruyucu proteinden oluşur. Keratin lifli yapıda 18 aminoasitten oluşan bir proteindir. Sağlıklı tırnaklar genelde beyaz yarım ay (lunula) ve devamında pembe renkte olmalıdır.
Tırnak rengi ve durum değişiklikleri nadiren ciddi hastalığın ilk ipucudur. Tırnak renkleri genellikle siyah, mavi, kahverengi/bakır, yeşil, mavi-yeşil, gri, sarı, soluk, mor veya kırmızı gruplar halinde gruplandırılabilir – her renk farklı bir anlam ifade ediyor. Tırnak mantarı tırnakların çatlamasına, soyulmasına ve renk ve doku değiştirmesine neden olabilir. Tiroit hastalığı gibi yaygın bozukluklar da ayak tırnağı ve tırnak yataklarında anormalliklere neden olabilir, genellikle kolayca çatlayan ve bölünen kuru kırılgan tırnaklar üretir.
- Tırnakta nokta halinde, çizgi halinde veya tamamen kaplayacak kadar geniş bir alanda olabilen beyaz lekeler neden olur?
Tırnaklarda beyaz renk değişikliği çoğu hastada en sık karşılaşılan sebep travmadır. Travma haricinde bazı mantar enfeksiyonları, siroz, bazı bağırsak hastalıkları ve vitamin eksikliklerinin de tırnaklarda beyaz renk değişikliği yapabileceği unutulmamalıdır. Demir eksikliğinde görülür ancak nadiren çinko ve D Vitamini düşüklüğüne bağlı gelişen kalsiyum eksikliğinde de ortaya çıkabilir.
- Tırnaktaki dikey ve yatay çizgileri farklı hastalıklar konusunda haberci mi?
Tırnaklardaki dikey çizgilenmeler çoğunlukla yaşlanmaya bağlı olarak gelişir. Çoğu zaman birden fazla tırnakta görülür ve herhangi bir sorun oluşturmaz. Ancak genç yaşlarda ve az sayıda tırnakta olan dikey çizgilenmeler tırnak kökünde yerleşen ve kitle oluşturan durumlarda görülebilir.
Tırnaktaki yatay çizgilenmeler ise tırnak üretiminin geçici olarak durduğu her durumda gözlenebilir. Sıklıkla egzama hastalarında, yüksek ateşli hastalık geçirenlerde, tırnak köküne zarar verecek şekilde yapılan manikür ve pedikürlerden sonra meydana gelmektedir. Tırnak yeme alışkanlığı olan kişilerde de birden fazla tırnakta yatay çizgilenmeler görülebilmektedir. Bazen tırnaklarda enine (yandan yana) sırtlar vardır. Doğrudan travma veya daha ciddi bir hastalığın sonucudur. Vücudunuzun kelimenin tam anlamıyla ‘tırnak yapmaktan daha iyi işlerim var’ diyor ve büyümelerini durduruyor.
Örneğin hasta yakın zamanda kemoterapi gördüyse, bir ilaç reaksiyonundan da kaynaklanabilir. Çinko eksikliği, yüksek ateş, diyabet. Sayıları çoksa ve her tırnakta varsa cilt kuruluğuna ek olarak kalsiyum ve çinko eksikliğini de araştırmak gerekir.
Muhtemel sebebi arsenik ve karbonmonoksid zehirlenmesi, kronik böbrek hastalıkları, bazı kemoterapi ilaçları sonrası.
Muenchke’nin çizgileri sadece beyaz paralel çizgi. Kanada tıp derneği 2013 Türkiye Dermatoloji Akademisi Dergisine göre düşük Albumin seviyesi, karaciğer hastalıkları ve yetersiz beslenme sebepleri arasındadır.
Beau çizgilerinden farklı (girinti veya oluk yoktur). Muhtemel sebebi hodgkin hastalığı (lenf sistemi hastalığı), pellagra (B3 niasin eksikkiği), kronik böbrek hastalıkları.
Darier hastalığı: genetik bozuklukta geniş beyaz kırmızımsı çizgiler, parmak ucuna doğru, çentik şeklinde.
- Tırnaklar neden yeşile döner?
Tırnağın yeşil renkte görülmesinde en sık sebep ‘pseudomonas’ adı verilen bir bakterinin yaptığı tırnak enfeksiyonlarıdır. Genellikle su ile çok fazla temas eden ve eldiven takmayan kişilerin el tırnaklarında görülür.
- Sarı renkli tırnaklar hangi rahatsızlığın belirtisi?
Tırnaktaki sarı renk değişikliğinin en sık mantar enfeksiyonları, sedef hastalığı, travmaya bağlı tırnak plağının tırnak yatağından ayrışması durumunda yaşanır. Sedef hastalarının özellikle el tırnaklarında kirli sarı ya da somon renginde lekeler görülebilmektedir. Çok nadiren bazı akciğer hastalıklarında tüm tırnaklar sarı renkte görülebilir. Tırnaklarına çok fazla oje süren ve aseton kullananlarda da zaman içerisinde tırnaklar sarı renkli bir hale dönüşebilir. Lenf lastalıklarında, koldan dönen lenf damarları tıkalı olduğunda da sarı tırnak görülebilir. B vitaminleri özellikle de B3 (Niasin) eksikliğinde görülebilir.
- Tırnakta kaşık şekli neden olur?
Muhtemel sebebi demir eksikliği, kanser, çölyak hastalığı, otoimmün hastalıkları, hipotiroit
Tırnak plağının kaşığın iç yüzeyinde olduğu gibi konkav hale gelmesi (koilonişi) doğumdan itibaren olabilir. Ancak günlük hayatta en sık karşılaştığımız durumlar tırnağın sonradan kaşık şeklini aldığı durumlardır. Bu tırnak şekli en sık demir eksikliği anemisi olanlarda görülür. Daha nadir olarak bazı enfeksiyonlar, hormonal bozukluklar ve travma tırnaklarda kaşık tırnak oluşumuna sebep olabilir.
- ‘YUMRU tırnak’ hangi sağlık sorununa işaret eder?
Muhtemel sebebi solunum hastalığı, bronşial kanser, tüberkülöz, kalp yetmezliği, kalp iltihabı, sindirim hastalıkları.
Vücutta oksijen düşüklüğüne neden olan, akciğer hastalıkları, ‘kalp deliği’ olarak tanımlanan kalbin sağ ve sol yanını ayıran duvarlarda doğumsal kusur gibi durumlarda görülür. Ek olarak kronik alkolizmde de karşımıza çıkabilir. Tırnak plağı ile tırnak kıvrımı arasındaki açının 180 dereceden fazla olduğu durumlarda çomak parmak hastalığından söz edilebilir. Ailesel kökenli olabilmekle birlikte sıklıkla sonradan oluşur ve çoğu zaman kronik bir akciğer hastalığının belirtisi olarak da karşımıza çıkar. Daha nadir olarak kalp hastalıkları, karaciğer hastalıkları, barsak hastalıkları ve tiroid hastalıklarına bağlı gelişebildiği de bildirilmiştir.
- Tırnaklar neden mavi/mor ya da kırmızı renkte olur?
Tırnaklardaki kırmızı renk değişikliğinin en sık sebebi ise travmalardır. Tırnak yüzeyine yakın yerde olan kanama odakları parlak kırmızı renkte görünürken daha derinde ve tırnak plağının altında görünen kanama odakları ise morumsu lekeler şeklinde görülür.
Muhtemel sebebi böbrek veya karaciğer hastalıkları.
2015 The New England Journal of Medicine’e göre kronik böbrek hastalarının tırnaklarının %20-60’ını kaplayan pembe, kırmızı veya kahverengi bant.
- Tırnaklar üstünde nokta büyüklüğünde çukurların anlamı ne?
Muhtemel sebebi artrit, psoriatik artrit veya egzama.
Tırnak plağında gözlenen nokta şeklindeki minik çukurcuklar sıklıkla sedef hastalığında ve alopesi areatada (halk arasında saçkıran hastalığı olarak bilinir) gözlenir. Sedef hastalığında tırnaktaki düzensiz yerleşimli noktavi çukurcuklara sarımsı lekeler, küçük kırmızı-siyah renkli çizgilenmeler (kanama odakları), tırnak kalınlaşması ve tırnakta sertleşme eşlik edebilir. Tırnakta bu belirtileri olan sedef hastalarında psoriatik artrit (sedef hastalığına bağlı gelişen eklem romatizması) gelişme riski artar. Saçkıran hastalığında ise noktavi çukurcuklar daha düzenli yerleşim göstermektedir ve sedef hastalığında gözlenen diğer belirtiler çoğu zaman bulunmamaktadır. Birden fazla tırnakta olması ve sayıca çok fazla bulunması saçkıran hastalığının şiddeti ile doğru orantılıdır. Tırnakta 10’dan fazla bu çukurlardan bulunması sıklıkla sedef hastalığı ve bu hastalığa bağlı gelişen parmak eklemi iltihabının sonucudur.
- Tırnak altında siyah çizgi ciddi bir hastalık belirtisi mi? Melanom adı verilen bir cilt kanseri türüne işaret edebilir mi?
Tırnaklardaki kahverengi ve siyah çizgiler bazen ciddi sorunların habercisi olabilmesi açısından oldukça önemlidir. Tırnak kökünde veya altında yerleşen bazı benler tırnaklarda kahverengi renk değişikliğine sebep olabilir. Çoğu zaman iyi huylu olan bu benler sabit bir şekilde kalabilmekle birlikte bazen çok yavaş bir şekilde büyüyebilir. Ancak melanom adı verilen bir cilt kanseri türü de tırnaklarda bu şekilde başlayabilir. Melanom hızlı bir şekilde büyüyebilen, vücutta uzak organlara metastaz yapabilme potansiyeline sahip bir cilt kanseri çeşididir. Hayati öneme sahip olması açısından erken tanı konulması oldukça önemlidir. Bu nedenle gerek el gerekse ayak tırnaklarında fark edilen kahverengi-siyah renk değişiklikleri mutlaka bir dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Çoğu zaman dermoskopi adı verilen bir cihazla yapılan muayene sonucunda önemli ipuçları elde edilebilir. Dermoskopi muayenesi sonucunda melanom şüphesi uyandıracak belirtiler varsa geç kalınmadan patolojik inceleme yapılarak tanının netleşmesi gerekmektedir. Tırnaklardaki kahverengi-siyah renk değişikliklerinin ayırıcı tanısında ise bazı ilaçların kullanımı, travma ve bazı hormonal bozukluklar yer almaktadır.
- Tırnaklarda çatlama ve ayrılma neden olur?
Tırnakların çatlaması ve tabakalanma şeklinde ayrılması çoğu zaman tırnakların sağlıksız ve güçsüz olduğu durumlarda görülür. Çoğu hastada tabloya vitamin eksiklikleri, kansızlık ve tiroid hastalıkları eşlik eder. Su ile temasın çok fazla olması, çok fazla yumuşatıcı krem kullanımı, gitar çalmak gibi tırnak uçlarının sürekli travmaya uğradığı durumlar, çok fazla oje ve aseton kullanımı tırnak plağını incelterek kolay kırılmalara ve ayrılmalara sebep olabilir. Sıklıkla travmalara bağlı olur. Bunun dışında alkolizm ve buna bağlı beslenme bozuklukları, element eksikliklerinde de görülebilir.
- Aşırı kalın ve sert tırnak sağlıksız tırnak mı?
Genellikle el ve ayak tırnaklarının kalın ve sert olduğu durumların çoğunu mantar enfeksiyonları oluşturur. Ancak özellikle ayak başparmağında travmaya bağlı olarak gelişen, ‘Koç boynuzu tırnak’ olarak da bilinen tırnak kalınlaşması çoğu zaman mantar enfeksiyonları ile karışabilmekte ve yanlış tedavilere sebep olabilmektedir. Şiddetli deri tutulumu olan bazı sedef hastalarının özellikle el tırnaklarında da aşırı kalınlaşma ve sertleşme görülebilir.
- Tırnakların etrafında bulunan parmak eti ve derisi şişmesi neden olur?
Tırnak etrafındaki derinin bakteriler ve mantarlar tarafından enfekte olmuş haline paronişi (halk arasındaki ismiyle dolama hastalığı) denilir. Bakteriler tarafından oluşan tablo akut bir şekilde gelişir. Oldukça ağrılı olan tırnak çevresinde aynı zamanda kızarıklık, şişlik ve irinli akıntı söz konusu olur. Çoğu zaman doğru şekilde yapılan antibiyotik tedavileri ile tablo geriler.
Mantarlara bağlı olarak gelişen paronişi tablosu ise genellikle yavaş seyirlidir. Sıklıkla yoğun su temasında bulunan kişilerin tırnak kıvrımındaki koruyucu tabakanın zarar görmesi sonucu oluşur. Tırnak kıvrımında boşluk oluşumu, ağrısız ancak ödemli tırnak kıvrımı ve tırnaklarda şekil bozuklukları eşlik eder. Su temasından mümkün olduğunda kaçınmak tedavideki kilit noktadır.
- Beau çizgileri neden olur?
Muhtemel sebebi ciddi beslenme yetersizliği, kemoterapi sonrası, enfeksiyon
- Tırnak çentikleri neden olur?
Sedef, egzama, artrit hastalığı sonucu olabilir
- Yumuşak veya zayıf tırnaklar neden olur?
Yumuşak, kırılgan tırnaklar tırnak plakasındaki kuruluktan oluşabilir. Oje çıkarıcının aşırı kullanımından, eldivensiz sık bulaşık yıkamadan veya sadece düşük nemli bir ortamda yaşamaktan olabilir. Diğer olası nedenler arasında kimyasallar (örneğin, temizlik ürünlerinde sık sık maruz kalıyorsanız) veya yaşlanma sayabilirsiniz. Bununla birlikte, kırılgan tırnaklar devam eden bir sorunsa, doktorunuzla konuşun: bazen hipotiroidizm (tiroidin çok yavaş çalıştığı bir durum) bu yan etkiye de neden olur. Çatlak tırnakları yatıştırmak için, süper nemlendirici bir losyonla boğmayı deneyin. Cildini gibi, tırnaklar emicidir ve losyon gelecekte kurumalarını önleyebilir. Hyaluronik asit, gliserin veya Shea yağı içeren bir ürün seçmenizi önerir. Bu yardımcı olmazsa, biotin almayı da deneyebilirsiniz.
- Gevşek tırnaklar neden olur?
Tırnaklar gevşekse ve tırnak yatağından ayrılabiliyorsa Hipertiroit hastalığı olabilir.
Onikoliz olarak medikal olarak bilinen tırnak gevşemesinin en yaygın nedenleri enfeksiyon ve travmadır.
- Tırnak yeme alışkanlığı.
Muhtemel sebebi anksiyete, gergin endişeli kişilerde. Anksiyete, stres, gerginlik, obsesif-kompulsif bozukluk. Psikiyatri gerekir. tırnak yeme yaygın bir alışkanlıktır, ancak aşırıysa (örneğin, tırnakların etrafındaki cildi sürekli ısırma veya toplama) obsesif kompulsif bozukluğun bir işareti olabilir. Tırnak yeme tedavisinde bazen psikiyatrik tıp gereklidir. Tırnakların üzerine cilalanmış acı tat veren bir birleşik de yardımcı olabilir.
- Yatağından kalkık tırnak neden olur?
Muhtemel sebebi tiroit hastalığı, graves hastalığı ve diğer otoimmün hastalıklar, psoriasis
- Kıymık kanama neden olur?
Muhtemel sebebi ateşli hasta ise enfekte endokarditis microenboli veya bahçe işleri sırasında darbe.
- Tırnak oluğu infarksyonu neden olur?
Muhtemel sebebi iskemik kan akışının zayıflaması veya kesilmesi, dolaşım yetmezliğine bağlı iskemik doku nekrozu.
- Terry’nin tırnakları neden olur?
Muhtemel sebebi böbrek, karaciğer ve kalp yetmezliği
KAYNAKLAR:
- https://www.healthline.com/health/half-moon-nails
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/325540#heart-and-lung-disease
- https://www.healthline.com/health/no-moons-on-fingernails
- https://www.hakanbuzoglu.com/tirnak-yapisi
- https://images.app.goo.gl/USe4kk3H5eqCeHTv8
- http://www.xn--canliyayn-2pb.com/yazarlar/dr-ali-aydin/tirnaklardaki-renk-degisikligi-hastalik-habercisi-olabilir/125/
- https://images.app.goo.gl/USe4kk3H5eqCeHTv8
- http://www.xn--canliyayn-2pb.com/yazarlar/dr-ali-aydin/tirnaklardaki-renk-degisikligi-hastalik-habercisi-olabilir/125/
- https://www.gzt.com/amphtml/aktuel-kultur/benim-basima-gelmez-demeyin-tirnaginizda-cizgi-varsa-aman-dikkat-2798082
- https://www.hakanbuzoglu.com/asclarin-analizi/60-dermatoloji/sik-gorulen-cilt-hastaliklari/sik-gorulen-cilt-hastaliklari-anasayfa/1490-tirnak-alti-kanama
- https://www.ciltsitesi.com/dogal-maskeler/tirnak-morarmasi-icin-dogal-tedavi-yontemleri/
- http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=17034
- https://gostica.com/interesting/how-your-finger-shape-determines-your-personality-and-your-health-risks/
- https://www.health.com/condition/skin-conditions/hands-health
- https://www.hurriyet.com.tr/gundem/bana-tirnagini-goster-sana-hastaligini-soyleyeyim-12-soru-12-yanit-41890372
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/ss/slideshow-nails-and-health
- https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/healthy-nails#when-to-see-a-doctor
- https://feeds.aarp.org/health/conditions-treatments/info-2021/what-your-nails-can-tell-you.html?_amp=true
- https://health.clevelandclinic.org/6-things-your-nails-say-about-your-health/amp/
- https://www.everydayhealth.com/skin-and-beauty/what-your-nails-say-about-your-health.aspx
- https://www.health.com/beauty/nail-health
- https://facty.com/lifestyle/wellness/10-disturbing-things-your-nails-reveal-about-your-health/?style=quick&utm_source=adwords&adid=340211024557&ad_group_id=55634099922&utm_medium=m-search&utm_term=&utm_campaign=FH-INT2—Search—dynamic-ads&gclid=CjwKCAjwyvaJBhBpEiwA8d38vPcVIFAETUIvk3ARsm6u4wj2uZvgyzf7mYMYrCbtvvkNGNJJL8D9oRoC6gYQAvD_BwE
- https://www.healthline.com/health/terrys-nails
- https://www.disabled-world.com/health/dermatology/nails/nail-color.php
- https://thesaxon.org/what-causes-white-spots-on-the-nails-a-photo/11879/amp/
